Soms kun je járen na jouw verlies, onverwachts diep geraakt worden. Je vraagt je misschien of: ben ik wel ‘normaal’? Of je omgeving geeft je dit terug: ‘het is al zolang geleden, ben je daar nog mee bezig?” Maar.. hoe kan het nu abnormaal zijn dat je na al die jaren nog van dat of diegene die je mist houdt?
Rouw verloopt in fasen
Een rouwproces bestaat uit een aantal fasen. Hoeveel tijd deze fasen vragen om door te maken, is voor iedereen anders en loopt niet lineair. Het hangt af van veel factoren zoals bijvoorbeeld wat je relatie was met de overleden persoon, de omstandigheden, wat je hebt kunnen doen vóór het overlijden, de steun die je ervaren hebt tijdens en vlak na. Of bij verlies van je baan, een scheiding of bijvoorbeeld burn-out: zag je het aankomen, ben je goed opgevangen achteraf; is er een eerlijke confrontatie geweest of schuldbekentenis en ga zo maar door.
-Ik ben pas dood, als je me bent vergeten –
*anoniem
Het valt niet te voorspellen hoe lang en wat overleven van je vraagt. Wat voor de één lang geleden is, lijkt voor de ander kort. Rouw betekent niet dat je altijd ontroostbaar verdrietig bent, maar wel dat je van tijd tot tijd en soms onverwachts het gemis door je heen voelt gaan of tranen achter je ogen voelt opwellen. Zelfs na járen kunnen bepaalde datums of gebeurtenissen (geboortedatums en feestdagen, maar ook herinneringen die je niet samen kunt maken zoals een diploma-uitreiking of opa en oma worden) als een steek van verdriet door je heen schieten.
Rouwen is nooit klaar
Dat je je leven weer wat op de rit krijgt, kun je merken als je aan het verlies kunt terugdenken zonder telkens de intense pijn te ervaren, hoewel iets van de pijn van het verlies een leven lang duurt. Rouwen is dan ook niet zozeer loslaten, een plekje geven en verder, maar meer het verlies verweven in je leven.
Vergelijk het met je schaduw
Zoals je schaduw altijd met je meebeweegt, zo gaat verdriet na verlies ook altijd en overal met je mee. Soms is je schaduw groot, soms klein, soms voor je, achter je en dan weer naast je. Soms is je schaduw weg om dan ineens als je een hoek omslaat levensgroot voor je voeten te verschijnen. Zo is het ook met verdriet. Het reist met je mee en kan je soms verrassen op een moment dat je het niet verwacht.
Zonder Liefde Geen Rouw
Het is niet gek en jij bent niet gek als je na jaren nog verdriet voelt. Juist op die momenten waar jij, of waar ‘men’ geluk verwacht, voel je ook je gemis heel sterk. Is dit niet juist een teken van liefde? Van in staat zijn tot gezonde menselijke relaties en verbindingen? In staat zijn tot het voelen van liefde in ál haar facetten?
Rouw is de achterzijde van liefde. Als jij niet hebt gehouden van dat of diegene die je verloren bent, hoef je niet te rouwen. Dus nogmaals lief mens: jij bent okay en je mág voelen wat je voelt, ook als de hele wereld dat vreemd vindt en niet weet wat ermee te doen.
“Verdriet is gewoon liefde. Het is alle liefde die je wilt geven, maar niet kunt. Al die ongebruikte liefde verzamelt zich in je ooghoeken, de brok in je keel en in dat holle deel van je borst. Verdriet is gewoon liefde die nergens heen kan.”
Een deel van deze tekst is geinspireerd op de woorden van rouwspecialist Manu Keirse.
Tot slot: geef jezelf de ruimte, lief mens en wees niet te streng voor jezelf. En.. mocht het allemaal niet zo lukken zoals je wil, wéét dan dat ik er voor je ben via een één-op-één sessie of tijdens een workshop.
